Ik ben Eleanor Oliphant (met mij gaat alles goed) - Gail Honeyman

16 januari 2022, 09:00 Het Geschreven Woord

Met Valentijnsdag in het verschiet had je misschien een Bridgertonachtige roman verwacht, maar ik besloot het over een andere boeg te gooien en te gaan voor een ander soort liefde … de liefde voor jezelf. Ik ben Eleanor Oliphant (met mij gaat alles goed) begon als een inzending van drie hoofdstukjes voor een schrijfwedstrijd en ontpopte zich al snel tot een internationale bestseller. Daarvan werden onlangs de filmrechten zelfs verkocht aan het productiehuis van Reese Witherspoon. Deze hartverwarmende roman gaat over iets waarmee we allemaal wel eens worstelen: eenzaamheid. Schrijfster Gail Honeyman toont ons de wereld door de ogen van een vertederend hoofdpersonage en haalt een omstreden onderwerp uit de taboesfeer.

Eleanor Oliphant leeft een gestructureerd, ordelijk leven. Ze werkt, gaat naar de winkel om telkens weer dezelfde maaltijd te kopen, gaat naar huis, drinkt 2 flessen wodka en praat met niemand tot ze weer gaat werken. Ze draagt elke dag dezelfde kleren, heeft al jaren hetzelfde kapsel en woont in een klein, leeg appartement met enkele tweedehandsspulletjes. Vrienden heeft ze niet. Eleanor is een gesloten, sociaal onbeholpen, eenzame vrouw die elke vorm van persoonlijk contact uit de weg gaat en geregeld het mikpunt van spot is. Ondanks die eenzaamheid gaat alles goed. Tot ze verliefd wordt op een lokale rockster die niet eens weet dat ze bestaat. Door deze fantasie en een ontluikende vriendschap met een collega, gaat de bal aan het rollen en begint ze kleine stapjes buiten haar comfortzone te zetten. Maar wanneer ze haar fantasie onder ogen komt, rollen er donkere wolken over haar heen en stort ze in. Met Eleanor Oliphant gaat duidelijk niet alles goed.

Wauw, wat een verrassende debuutroman en wat een geweldig hoofdpersonage! Eleanor Oliphant is een beetje de vreemde eend in de bijt. In de eerste hoofdstukken vinden we ze zelfs een beetje arrogant en afstandelijk. Toch duurt het niet lang voor Eleanor je hart steelt met haar unieke kijk op het leven en sociale onbeholpenheid. Het wordt al snel duidelijk dat ze een traumatisch verleden heeft, waaraan ze figuurlijke én letterlijke littekens heeft overgehouden. Ze is zoals veel mensen eenzaam, een thema dat in de literatuur lang verwaarloosd werd, hoewel de helft van de bevolking momenteel aangeeft eenzaam te zijn - zeker sinds corona ons isoleerde. Dat maakt deze roman juist zo vernieuwend en belangrijk. Literatuur kan heel krachtig zijn, lezen over lotgenoten doet je namelijk beseffen dat je heus niet de enige bent en biedt je troost. Eleanors verhaal had net zo goed non-fictie kunnen zijn. Honeyman vertelt een verhaal dat zo eerlijk en herkenbaar is, met personages die ondanks stereotiepe kenmerken allesbehalve karikaturaal worden. De boodschap is duidelijk: we zijn allemaal maar mens en het heeft geen zin om te oordelen over mensen die je niet kent. Honeyman strooit doorheen de roman kruimeltjes over Eleanors verleden, waardoor je lichtjes gefrustreerd - op de best mogelijke manier - blijft lezen tot je eindelijk weet wat er met haar gebeurd is. Heerlijk om een onvoorspelbare roman te lezen waarbij je zolang in het duister blijft tasten! Pas naar het einde toe begint Eleanor eindelijk haar rugzakje uit te pakken en haar muren af te breken, waardoor ze de mensen in haar leven echt begint toe te laten. Na een leven lang beoordeeld te zijn geworden op haar uiterlijke en vreemdheid, ziet ze in dat lang niet iedereen zo veroordelend is, de juiste mensen moesten gewoon nog op haar pad komen.

Ik weet wat je denkt, wéér zo’n zwaarmoedig boek. Niet getreurd! Ik ben Eleanor Oliphant is vertederend en hilarisch, hét perfecte boek om gezellig mee op de bank te kruipen en te ontspannen. We zien de wereld door de ogen van iemand die totaal geen idee heeft van wat er in de wereld omgaat en er zelf betekenis aan probeert de geven. De scène op het familiefeest waarbij Eleanor zich voor de eerste keer in haar leven op de dansvloer waagt en probeert te begrijpen waarom iedereen idioot met zijn armen staat te zwaaien op YMCA, deed me hardop lachen. De beschrijving van haar favoriete mok met de afbeelding van een mollige, rare man en de woorden ‘Top Gear’ (arme Jeremy Clarkson), toont perfect aan dat Eleanor een unieke en ongewone vrouw is. Ze heeft ook een zeker je- m’en-fou-gehalte en is gewoon wie ze is, waardoor je zelf - al is het maar voor even - ook een beetje meer schijt aan alles krijgt. Het zou maar een saaie wereld zijn als we allemaal hetzelfde zouden zijn, toch?

Wat dit boek zo verfrissend maakt, is dat er geen prins op een wit paard is die de dame in nood komt redden. Ze krijgt wel hulp van Raymond, maar uiteindelijk is het Eleanor zelf die het heft in handen neemt en haar trauma’s begint te verwerken. Ik ben Eleanor Oliphant is tegelijkertijd hartverwarmend en hartverscheurend en zal je ongetwijfeld hier en daar een traantje doen wegpinken. Het boek doet je even beseffen dat het helemaal oké is om jezelf te zijn en dat er altijd mensen zijn die je zullen accepteren zoals je bent, áls je je hart ervoor openstelt.