Het geschreven woord - Ster

9 december 2021, 17:30 Het Geschreven Woord

Boeken die zoveel magie bevatten dat ze je vanaf de eerste zin transporteren naar een feeërieke wereld zijn voor mij zeldzaam. Ik ben namelijk altijd op zoek naar verhalen die me hetzelfde gevoel geven als toen ik Harry Potter voor het eerst las. Zo nu en dan komt er toch eentje op mijn pad, zoals Ster van Neil Gaiman. Geen portaal naar Platform 9 ¾ of een magische kast naar Narnia, wel een betoverend land achter een muur, waar de sterren dansen.

In het charmante dorpje Wall staat een muur die de gewone wereld scheidt van het magische Elfenland. Alleen tijdens de markt, die elke negen jaar plaatsvindt, mogen gewone mensen Elfenland betreden. Zo leert Dunstan Thorne een fee kennen, waarmee hij een wonderlijke nacht beleeft. Negen maanden later vindt Dunstan een baby voor zijn deur, zijn zoon Tristran. Wanneer Tristran 18 jaar wordt, belooft hij een vallende ster te vinden voor zijn geliefde Victoria. Vastberaden trekt Tristran door Elfenland, bevolkt door kobolden, gnomen, heksen en andere fabelachtige wezens. Hij vindt de gevallen ster (Yvaine), die bij impact een menselijke gedaante aannam. Tristran is echter niet de enige die op zoek is naar de ster - ze wordt achtervolgd door een heks, die haar hart wil verorberen om eeuwig jong te blijven, en door enkele prinsen die op zoek zijn naar een juweel. Zo proberen Tristran en Yvaine veilig en wel Wall te bereiken, wat leidt tot opmerkelijke avonturen en onverwachte wendingen.

Neil Gaiman pende met deze novelle het perfecte sprookje voor alle leeftijden neer. Hij is een woordkunstenaar die je met zorgvuldige bewoordingen en beschrijvingen doet dansen door het verhaal. Hij doet dit met een zeker gemak - alsof hij vanaf zijn luie stoel schreef - en creëert daarmee een dromerig sfeertje dat je niet kan loslaten. Door middel van zijn rijke proza speelt hij in op alle zintuigen: hij laat je het eten proeven, het knetterende kampvuur ruiken, de mystieke muziek horen en de spookachtige kleuren van Elfenland zien. Wie bekend is met het werk van Gaiman, weet dat hij het duister combineert met humor, door middel van personages, vreemde bewoordingen, gevatte replieken en poëzie. Het harige beestje waarmee zowel Dunstan als Tristran op pad gaan, is mijn persoonlijke favoriet.

Laat je evenwel niet vangen, Ster is allesbehalve kinderlijk. Elfenland is een duister land waar zowel goede als kwade wezens ronddwalen en dat merken we in enkele gruwelijke scènes. Al is Ster een kort boek, de mythologie rond Elfenland is compleet -met zelfs een ontstaansmythe- en ontleent zijn mythes aan de oude Grieken. Denk maar aan Daphne, de nymf die veranderde in een laurierboom om aan Apollo te ontsnappen, of aan Pan (de Griekse god van de natuur) die heerst over de wilde natuur van Faerie.

Door die combinatie van griezel, humor en mythologie, is Gaiman een van mijn favoriete schrijvers. Ik beschouw hem als het literaire equivalent van Tim Burton en Guillermo del Toro: stuk voor stuk verhalen, gedrenkt in duisternis en mythologie en waarvan toch een serieus hoekje af is. Zijn boeken beperken zich ook nooit tot één thema. Ster is zowel een charmant liefdesverhaal, als een magisch avontuur, als een fabel over het vinden van je hartenwens - wat in Gaimans wereld nooit is wat je denkt. Voor ieder wat wils dus.

Neil Gaiman schreef meer dan twintig boeken en stripverhalen (Coraline, Het kerkhof, Niemandsland …), waarvan vele ook werden verfilmd. Uiteraard werd ook Ster verfilmd. Stardust volgt het boek alleen in grote trekken en er werd veel dichterlijke vrijheid genomen, maar het resultaat is van een hoog entertainmentgehalte en behoudt de sfeer van het boek. In de film zie je o.a. Robert de Niro als flamboyante piraat (een beeld dat bijblijft, geloof me). Keuze genoeg dus voor wie zich wil onderdompelen in de rijke, imaginaire wereld van Neil Gaiman.

Draai of keer het hoe je wilt, we hebben allemaal wel eens nood aan een portie magie en dat uit zich soms in verhalen over prinsen en kastelen, eenhoorns en heksen. Het zijn verhalen waarmee we opgroeiden en telkens naar teruggrijpen uit nostalgie, om datzelfde geborgen en magische gevoel uit onze kindertijd weer even te beleven. Boeken zoals Ster doen precies dat: ze nemen je mee naar de tijd waarin we nog geen verantwoordelijkheden of zorgen hadden.