Het nieuwe schooljaar is ondertussen gestart en zo trotseren duizenden kinderen, jongeren en volwassenen het verkeer weer te voet, met de fiets, met de step, … Er is de laatste jaren veel geïnvesteerd in bewustwording en infrastructuur die het de kwetsbare weggebruiker makkelijker moet maken. Ook met de opkomst van (relatief) nieuwe vervoermiddelen zoals de elektrische fiets, de Segway en zo meer is de aandacht voor de zwakke weggebruiker de laatste tijd nog toegekomen. Al blijven er nog altijd pijnpunten, veel mensen voelen zich te voet of met de fiets, met de hoverboard, … steeds veiliger. Veel gemeentes uit onze regio zijn ondertussen echte fietsgemeentes geworden, wat we bij Mensen zijn Media alleen maar kunnen toejuichen. Hopelijk durven steeds meer mensen het aan om de wagen te laten staan en te kiezen voor een milieuvriendelijker alternatief.
Het is een mooi moment om eens stil te staan bij wat het betekent om een kwetsbare weggebruiker te zijn. Een kwetsbare weggebruiker is iemand die deelneemt aan het verkeer, zonder daarbij de bestuurder te zijn van een motorvoertuig. Bestuurders mogen hen niet in gevaar brengen en moeten hen in veel gevallen voorrang verlenen. Als een kwetsbare weggebruiker betrokken is bij een ongeval met een motorvoertuig, zal de verzekeraar van het voertuig sowieso de lichamelijke en stoffelijke schade van de tegenpartij moeten vergoeden, ook als is de kwetsbare weggebruiker aansprakelijk voor het ongeval. Het is een hele geruststelling voor de kwetsbare weggebruiker. Nochtans zullen andere deelnemers aan het verkeer misschien bemerken dat het bovenstaande niet betekent dat de kwetsbare weggebruikers zelf geen verplichtingen hebben in het verkeer. Het is een terechte opmerking.
De misleidende notie “altijd in je recht” is ondertussen gelukkig al minder ingeburgerd dan enkele jaren geleden. Jammer genoeg blijft er soms nog een zweem van onbegrip tussen kwetsbare weggebruikers en bestuurders. Het blijft voor ieders veiligheid in elk geval cruciaal dat alle weggebruikers zich bewust zijn van hun eigen rechten en plichten. Een bijkomend gevaar is dat veel kwetsbare weggebruikers zich niet bewust zijn van de uitdagingen waarvoor de bestuurder van een motorvoertuig staat. Vooral voor jonge weggebruikers die zelf nog nooit een motorvoertuig bestuurd hebben, is het logischerwijs moeilijk om te begrijpen dat een bestuurder vaak veel beperkter is dan zij in zijn waarneming van de omgeving en de verkeerssituatie.
De Vlaamse Stichting Verkeerskunde (VSV) wil daarin verandering brengen via sensibiliseringsacties en opleidingen. Tijdens de lessen die zij aanbieden, wordt bijvoorbeeld aan leerlingen duidelijk gemaakt dat bestuurders van motorvoertuigen door de aard van hun voertuig minder zicht hebben op hun omgeving dan bijvoorbeeld voetgangers en fietsers. Dat geldt bijvoorbeeld voor de bestuurder van een bestelbus met geblindeerde achterwand, maar zeker ook voor vrachtwagenchauffeurs. Zelfs het gezichtsveld in een gewone personenwagen wordt meteen verkleind op het moment dat er passagiers instappen. Een alom gesmaakt onderdeel van de opleidingen is het besturen van een virtuele vrachtwagen – deelnemers ondervinden daar wat een truckchauffeur allemaal kan zien, maar vooral ook wat hij net níet kan zien. Tegelijkertijd beleeft een andere leerling hetzelfde scenario op een virtuele fiets; het is vaak een ontnuchterende vaststelling.
We zijn allemaal maar mensen en dus onvermijdelijk beperkt in onze mogelijkheden. Wees klaar om in te grijpen voor het te laat is, zelfs al heb je voorrang op dat ene kruispunt of wandel je op je eigen woonerf. Hou altijd rekening met de mogelijkheid dat de ander je niet gezien heeft. De schadevergoeding die je als kwetsbare weggebruiker ontvangt bij een eventueel ongeval zal nooit een afdoende compensatie zijn voor de lichamelijke en emotionele pijn die het ongeval met zich meebrengt. Wees voorzichtig, hoffelijk en hou het veilig onderweg!
Meer info vind je op www.vsv.be. Op de website van de overheid kan je de verplichtingen van alle weggebruikers nalezen: www.belgium.be/nl/mobiliteit.
Met dank aan René Cornelis, bezorgd vrachtrijder op rust, nu VSV-vrijwilliger voor veilig verkeer
Joyce Verschueren
Foto’s: VSV
Lees ook: Naar school