Op 10 december 2018 vieren we een bijzondere verjaardag. 70 jaar geleden werd de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) aangenomen door de Algemene Vergadering van de VN. We staan vandaag zelden stil bij de Verklaring en haar inhoud. Toch vormt zij sinds haar aanname de basis voor veel nationale grondwetten en voor nieuwe verklaringen en verdragen.
Ontstaan
Een van de belangrijkste motivaties voor het ontwerp van de Verklaring waren de ervaringen uit de Wereldoorlogen en het onrecht dat ermee gepaard ging. Natuurlijk waren er eerder in de geschiedenis al verklaringen geweest waarin rechten van mensen aan bod kwamen. Zo was er bijvoorbeeld al in 1215 het Magna Carta in Engeland. In 1948 was het de eerste keer dat landen het eens raakten over een omvattende verklaring over basisrechten van de mens. Intussen is de UVRM het vertrekpunt geworden van vele organisaties voor mensenrechten, waarvan de bekendste Amnesty International is.
De UVRM kwam tot stand met medewerking van een heel uiteenlopende groep mensen, met verschillende achtergrond en nationaliteit. De redactie stuurde uitnodigingen naar vertegenwoordigers van alle religies, stromingen enzovoort. Aan de basis lagen dan ook rechtsnormen van over de hele wereld.
De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens
Het eerste en belangrijkste artikel van de Verklaring gaat als volgt. “Alle mensen worden vrij geboren en moeten op dezelfde manier worden behandeld”. Daaruit volgen de andere artikels. Die stipuleren dat iedereen recht heeft op een leven in vrijheid en veiligheid en dat iedereen recht heeft op alle rechten, onafhankelijk van zijn of haar leeftijd, geslacht, huidskleur, taal en geloofsovertuiging. Het klinkt voor ons vandaag vanzelfsprekend. Maar laten we bij deze verjaardag eens stilstaan en beseffen dat het, ook in België, ooit anders was (en misschien zelfs vandaag nog anders is) …
Jammer genoeg moet er nog elke dag door heel veel mensen hard gevochten worden voor de mensenrechten. Wil jij ook een duidelijk signaal geven en tonen dat je achter de Verklaring van 1948 staat? Herbekrachtig de UVRM dan ook via deze link. Alvast bedankt!
Wat je misschien niet wist over de UVRM
Het waren vooral de onrechten tegenover joden in de aanloop naar en tijdens de Tweede Wereldoorlog die ervoor zorgden dat er een internationale verklaring tot stand kwam.
De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens is geen verdrag, wat betekent dat ze in strikte zin niet bindend is. Sinds 1948 hebben de VN nog ongeveer 300 bijkomende verklaringen én verdragen over mensenrechten aangenomen.
Wij spreken meestal over ‘basisrechten’ of ‘grondrechten’. In het Engels heeft men het ook wel over ‘unalienable rights’, letterlijk ‘onvervreemdbare rechten’.
De UVRM is niet alleen bedoeld voor staten, maar ook voor individuen en ‘organen’, bedrijven bijvoorbeeld.
Enkele topics worden in de UVRM niet besproken. Dat zijn bijvoorbeeld geweld tegen vrouwen, kinderarbeid, de vrijheid van drukpers en wetenschappelijk onderzoek en het stakingsrecht.
Op de foto: Eleanor Roosevelt en de UVRM – zij was een van de grondleggers
Lees ook: 26 oktober: Schrijf-ze-VRIJdag
