‘Bid en werk’ is een opmerkelijke uitspraak van Sint-Benedictus. Het toeval wil dat de straat waarin onze uitgeverij ‘Mensen zijn Media’ gelegen is haar naam aan deze heilige ontleent. De uitspraak werd tijdens de middeleeuwen van toepassing op vele religieuze groeperingen en was revolutionair. Rond die tijd traden veelal mensen uit de hogere kringen toe tot het klooster en die verlaagden zich niet tot het uitvoeren van arbeid.
Ondertussen is religie voor de meeste mensen een ‘ver van hun bed show’ en is het streefdoel van onze overheid zoveel mogelijk mensen zolang mogelijk aan het werk te krijgen. Economische groei is de heilige koe van onze westerse beschaving. Het dogma is dat werk voor koopkracht zorgt, die op haar beurt de economie aanzwengelt. Deze ‘nieuwe religie’ heeft een aantal nefaste gevolgen.
Eerst en vooral overconsumptie. We worden steeds meer aangespoord om goederen en diensten te consumeren die we niet echt nodig hebben. De draagkracht van onze aarde blijkt helaas ontoereikend voor de manier waarop we de energie en grondstoffen produceren die hiervoor nodig zijn. Hoewel heel wat technologische doorbraken de kwalijke effecten zullen verminderen, is onze huidige ecologische voetafdruk onmiskenbaar schadelijk.
Anderzijds zitten velen gevangen in een job die hen weinig of geen voldoening geeft. Ze hebben niet het gevoel dat ze bijdragen aan iets dat waardevol is voor de samenleving. Voor heel wat jobs is dat inderdaad ook werkelijk het geval; de zogenaamde bullshit jobs. Bovendien ontnemen overdreven reglementeringen en werkprocedures mensen vaak de ruimte om hun talenten te benutten en overschaduwt ook prestatiedruk steeds meer de arbeidsvreugde.
Het is tijd voor bezinning. We moeten af van de verheerlijking van economische groei en onze focus leggen op zowel de kwaliteit als de verdeling van de vruchten van onze arbeid. We produceren ondertussen een hoop rommel die weinig of niet bijdraagt tot een gelukkiger leven, integendeel. Heel wat producten zijn ongezond en zadelen ons op met een immense afvalberg. Anderzijds zien we de kloof tussen arm en rijk toenemen, wat duidelijk aantoont dat er iets mis is met de verdeling van de opbrengst van onze gezamenlijke arbeid.
Ieder mens moet voor zichzelf op zoek naar arbeid die zinvol is en die aansluit bij zijn of haar talent. Een basisinkomen is een herverdelingssysteem dat hiervoor de nodige ruimte kan scheppen.
Beeld: De mediterende filosoof, Rembrandt, n.v.d.r.
