Boyhood (2014) – Richard Linklater
Tempus fugit. De tijd vliegt. De Romeinen wisten het al. Opgroeien is een even wonderlijk als angstaanjagend proces. Zeker als je zoals het hoofdpersonage Mason kind bent van een gescheiden echtpaar. Je staart geregeld in de meewarige ogen van surrogaatvaders, -broers en -zussen. Ondertussen moet je ook nog jezelf proberen te vinden in de constante maalstroom van indrukken, invloeden en vrienden. Je hart zal voor het eerst een keer gebroken worden, net op het moment dat het eens tijd wordt voor een eerste baantje. Richard Linklater richtte twaalf jaar lang zijn lens op dit bescheiden, maar zo ingrijpende tafereel.
Boyhood neemt je bijna 3 uur lang mee op een tocht doorheen je eigen jeugd. Wees niet verbaasd als je af en toe je eigen nostalgische verzuchtingen doorheen de film hoort klinken.
Je kan niet genoeg benadrukken wat een krachttoer Boyhood is in de filmgeschiedenis. Schrijf maar eens een scenario uit, om vervolgens twaalf jaar lang met eenzelfde cast te werken. Zo moet de casting van de jonge Mason (een indrukwekkende Ellar Coltrane) een behoorlijke gok zijn geweest. De evolutie van de doodnormale, maar ietwat schuchtere jongen naar de eigenzinnige tiener behoort tot het mooiste character development in de moderne cinema. Je vraagt je af hoeveel er van Coltrane zelf in deze transformatie geslopen is. Zijn aandeel zijn dan enkele werkelijk ontroerende coming of age scènes. Zo zien we hem (met zijn collectie verzamelde oude speerpunten) wedijveren met zijn zus om de liefde van de vader, die hij verafgoodt, maar van wie hij zo vervreemd is. Later zien we hem vechten met zijn rechtvaardigheidsgevoel, wanneer zijn stiefvader (de standaardgeleerde dronkenlap) in zijn woede een glas naar hem kegelt en Mason op een haar na raakt. Je kijkt bijna rechtstreeks door de terneergeslagen ogen van de kinderen, die gevangen zitten op een verwarrende carrousel. Eentje van een moeder die een vaste thuis voor haar kroost zoekt, maar daardoor steeds in de armen van de verkeerde mannen eindigt.
De fantastische Ellar Coltrane
Even goed op dreef zijn Patricia Arquette en Ethan Hawke, als respectievelijk de moeder en vader. Ik heb vooral voor Hawke dankzij Boyhood een hernieuwd respect gekregen. Dat hij kan acteren, bewees hij al in onder andere Training Day en de Before-trilogie. Hij was echter door wat flauwe tussendoortjes wat van de radar verdwenen. Met zijn rol als Mason Senior is hij echter helemaal terug. Enkele van de heerlijkste komische noten zijn van zijn hand (“Ik weet het, m’n schoonmoeder is een complete trut!”). Regisseur Linklater slaagt er trouwens wonderwel in om een aantal grote vallen van het genre te ontwijken. Coming of age-films kunnen
snel heel belerend en duf worden in de verkeerde handen. Hij kiest echter geregeld slim voor een ‘fly on the wall’-fotografie, waarbij hij het lief en leed van de personages op natuurlijke manier afwikkelt, zonder te veel een stelling in te nemen over het goede of kwade van de situatie.
Daarom dat Boyhood, ondanks het fenomenale werk dat erin gekropen is, zo natuurlijk en moeiteloos binnenkomt. De grote lessen in het leven komen namelijk meestal niet in grote speeches of eureka-momenten naar je toe. Je leert door scha en schande en kleine momenten waar al die mooie dingen en onzin nu eigenlijk juist over gaan. Boyhood durft nog oprecht de magie van de jeugd te bezingen. Tijdens deze film mag je nog eens fantaseren over die toevallig perfecte sterrenhemel. Die wereld vol avontuur die altijd heeft liggen wachten op jou. Het zou je verbazen hoe goed je die snotneus van vroeger nog kent.
Miel Van Bavel
messcherp.wordpress.com
